ای مالک

ساعت یک و نیم شب است و تازه خواندن نامه علی علیه السلام را به مالک اشتر تمام کرده ام . خیلی زیبا بود دلم نیامد چیزی از آن در اینجا نیاورم .

بریده بریده بودن متن زیر به این دلیل است که صرفا چند جمله را از نامه سی صفحه ای برایتان انتخاب کرده ام

.........................

اين فرمانى است از بنده خدا على امير المؤمنين به مالك فرزند حارث اشتر در عهدى كه خود به او فرموده هنگامى كه وى را كارگزار مصر گردانيد تا ماليات آنجا را جمع كند و با دشمنان بجنگند و كار مردم مصر را اصلاح نمايد و شهرها را آباد نمايد.
به او فرمان مى‏دهد كه در برابر خواسته‏هاى شهوات نفس را سر جاى خود بنشاند و از طغيان آن را باز دارد زيرا نفس آدمى هماره انسان را امر به بدى مى‏نمايد مگر در آنجا كه خدا ترحّم فرمايدو در اظهار خشمى كه مى‏توانى فرو برى عجله مكن و در گفتارت نگو كه من را امير كرده‏اند مى‏فرمايم پس مرا اطاعت كنيد. كه اين طور حرف زدن باعث سياهى دل و پژمردگى دين و زوال نعمت مى‏گردد و آفت و بلا را گريبانگير انسان مى‏سازد

بپرهيز از اين كه گرفتار عجب و غرور شوى و به چيزى كه ترا به خودپسندى مى‏كشاند تكيه كنى.
و بپرهيز از اين كه دوست داشته باشى ترا ستايش كنند كه اين حالت از بهترين فرصتهاى شيطان است براى تاختن به انسان تا در نتيجه اعمال خوب نيكوكاران را نابود سازد.
و بپرهيز از اين كه به مردمت به خاطر نيكى‏هايت منت گذارى و يا آنچه را كه كرده‏اى بزرگ شمارى و يا به مردم وعده‏اى بدهى و بعد خلف وعده كنى
كه منت گذاردن ارزش كار خوب را ضايع مى‏كند و كار را بزرگ شمردن نور حق را خاموش مى‏سازد و خلف وعده خشم خدا و مردم را بر مى‏انگيزاند. خداوند تبارك و تعالى فرموده: «دشمنى بزرگ نزد پروردگار به اين است كه چيزى را وعده دهيد و به آن عمل نكنيد

پس تا آنجا كه مى‏توانى زشتى‏ها را بپوشان تا خداوند نيز عيبهايت را كه دوست دارى از چشم مردم پنهان باشد بپوشاند.
هر نوع عقده و كينه از مردم در دل دارى بيرون بريز و خود را آزاد كن و رشته هر دشمنى را پاره نماى. و هر چه را در نظرت نادرست آمد خود را بى‏اطلاع نشان بده و در قبول سخنان افراد سخن‏چين و فتنه‏انگيز عجله نكن زيرا سخن‏چين خائن و نيرنگباز است هر چند كه خود را ناصح و پند دهنده جلوه دهد.
با تأكيد به تو سفارش مى‏كنم كه مبادا بزرگى مقام كسى سبب شود كه كار كوچكش را بزرگ شمارى و يا پائين بودن مقام كسى سبب شود كه كار بزرگش را كوچك بدانى.
اى مالك: در مواقعى كه كار بر تو مشكل شود و حقيقت برايت مجهول بماند به خدا و رسول او رجوع كن‏
رجوع به خدا گرفتن آيات محكم كتاب او قرآن است و رجوع به رسول گرفتن سنت كامل اوست كه پذيرفته همگان است.
آنچه تو بر آن مسئوليت دارى رعايت حقوق ايشان(قشر محروم جامعه) است بنا بر اين مبادا غرق نعمت شدن باعث شود كه آنان را فراموش كنى زيرا كه تو به بهانه اين كه كارهاى بزرگترى دارى از رسيدگى به كارهاى كوچك معذور نيستى پس به ايشان بى‏توجهى مكن و روى از آنها بر متاب.
به كارهاى افرادى از اين طبقه محروم كه به تو دسترسى ندارند رسيدگى كن همانها كه ديده‏ها آنان را كوچك مى‏شمارد و مردان و اطرافيانت آنها را حقير و كوچك به حساب مى‏آورند. بنا بر اين براى بررسى اوضاع و احوال اين قشر از جامعه كسى را انتخاب كن كه متواضع و خداترس باشد. تا چنين شخصى كارها و احتياجات ايشان را به تو گزارش كند.
و خلاصه با آنها به گونه‏اى برخورد كن كه در دادگاه عدل الهى و محضر او عذرى داشته باشى.
بهترين ساعات عمرت را آن وقت بدان كه با خداى خلوت كرده‏اى و مشغول عبادت و بندگى او هستى و اگر چه همه اوقات از آن پروردگار است در صورتى كه نيّتها پاكيزه باشد و مردم در آن اوقات در آسايش به سر برند.
اصولا زمامداران داراى بستگان و خويشاوندانى هستند كه خوى برترى‏جويى دارند و اهل زورگويى و بى‏انصافى در معاملات مى‏باشند.
تو ريشه ظلم آنها را با همه علل و اسبابش بركن
و به هيچيك از اطرافيان و خويشاوندان زمينى را به عنوان بخشش واگذار مكن.

بپرهيز از عجله در كارها پيش از آنكه وقت انجام آن رسيده باشد و بپرهيز از سستى در كارها وقتى كه بايد آن را انجام دهى و نيز پرهيز كن از لجاجت و پافشارى در كارهايى كه راه درست از نادرست آن روشن نيست و بپرهيز از سستى در كارها در آن هنگام كه راه درست آن روشن است. بنا بر اين هر كارى را در جاى خود قرار ده و هر عملى را در موقع خودش به انجام برسان.
و من از خداوند تبارك و تعالى مى‏خواهم با رحمت واسعه‏اش و قدرت‏
بزرگش هر مطلوبى را بخواهم عنايت فرمايد و من و تو را به آنچه رضايش در آن است موفق بدارد از قبيل داشتن عذرى آشكار در پيشگاه او و آفريدگانش
و نيكنامى در بين مردم و اثرى زيبا و خوب در شهرها و داشتن نعمتى كامل و چند برابر كه همراه با كرامت و فضل الهى باشد.
و نيز از او مسئلت مى‏جويم كه پايان كار من و ترا به نيكبختى و شهادت در راهش قرار دهد و ما به سوى او باز مى‏گرديم
و درود بر رسول اللَّه و درود بر آل او كه پاك و پاكيزه‏اند.